یزد از استانهایی است که در زمینه ابتلا به دیابت رشد بالایی دارد. بیماری
دیابت عوارض ناخوشایندی از جمله زخم پای دیابتی دارد. اگر زخم پای دیابتی
به موقع درمان نشود خسارات جبران ناپذیری به فرد وارد خواهد کرد؛ از جمله
قطع پا که متاسفانه آمار بالایی در کشور و استان دارد. طی چند سالی که
مرکز تحقیقات و درمان دیابت استان راهاندازی شده، خدمات خوبی به بیماران
دیابتی ارائه شده است. به تازگی برای جلوگیری از قطع پای بیماران دیابتی
کلینیک زخم پای دیابتی در این مرکز راه اندازی شده است. همشهری برای اطلاع
از نحوه درمان زخم پای دیابتی و نحوه ارائه خدمات کلینیک زخم پای دیابتی با
«سید محمدرضا آقایی» مدیر مرکز تحقیقات و درمان دیابت استان گفت و گویی
انجام داده است که در زیر میخوانید.
به هرگونه آسیب و عوارض دراز مدتی که در پای بیماران دیابتی ایجاد میشود و
نتیجه مستقیمی با دیابت دارد، سندرم یا زخم پای دیابتی میگویند. در این
نوع زخم، خون رسانی کافی به پا و دست انجام نمیشود. پای فرد دچار بیحسی و
از کار افتادگی اعصاب خواهد شد و اگر به موقع درمان نشود، به قطع پا منجر
میشود.
-
نشانههای زخم پای دیابت چیست؟
در این نوع زخم، پوست قرمز و بافت زیرین آن نرم میشود. قرمزی پوست با یک
فشار کوچک ناپدید میشود و به دلیل التهاب و سفتی بافت زیرین پوست و نازکی
پوست،کورتکس استخوان آسیب میبیند. بیماران دیابتی باید به صورت سالیانه از
نظر تشخیص گروه پر خطر معاینه شوند که این معاینهها شامل حس محافظتی و
بررسی وضعیت عروق و پوست پا میشود.
-
زخم پا را چگونه باید درمان کرد؟
زخم پای دیابتی، باعث عفونتهای پا میشود که اغلب با معاینه زخمها از سوی
پزشک و تشخیص علت آن برای درمان اقدام میشود. این زخمها، نشانههایی
مانند ورم، سوزش، تاول، ترک پوست، بیحسی و گزگز یا سیاه شدن به همراه درد
پا دارند. روشهای درمانی مانند انواع جراحی یا روشهای درمانی بدون جراحی
برای درمان این نوع زخم انجام میشود. روشهای درمانی دارویی و استفاده از
جورابهای مخصوص، کفشهای طبی و مراقبت خانگی از جمله روشهای بدون جراحی
است. همچنین ممکن است فرایندها و روشهای درمانی پیچیدهتری مانند
درمانهای جراحی برای برداشتن و ترمیم زخمها و پینهها یا اینکه برداشتن
قسمتی از عضو نیاز باشد. بیماران دیابتی باید در پیشگیری از زخم پا دقت
کنند و در گرفتن ناخن، زخم شدن پاها و انتخاب کفش مناسب دقیق باشند.
-
کلینیک زخم پای دیابتی که به تازگی راهاندازی شده است، چه نوع کلینیکی است؟
با توجه به رشد زخم پای دیابتی در بین بیماران دیابتی و مهم بودن پیشگیری
از عوارض ناگوار آن و برای مراقبت مستمر از زخمهای بیماران دیابتی، کلینیک
زخم پای دیابتی در مرکز تحقیقاتی درمانی دیابت یزد راهاندازی شد و
بیماران میتوانند با مراجعه به این کلینیک از شیوههای نوین درمان زخم پا
بهرهمند شوند. در این کلینیک یک تیم، پزشک، متخصص غدد، جراح و پرستار حضور
دارند که بیمار را چکاپ میکنند و پای او را مورد بررسی قرار میدهند. در
این کلینیک با اسکن کف پای بیماران دیابتی، نقاط فشار، نقاطی که خونرسانی
به آنها کمتر است و عصبهایی که کارکرد معمول خود را از دست دادند به کمک
دستگاه فوتو اسکن شناسایی میشوند و کفی مناسب که قابل استفاده در همه
کفشهاست به بیمار ارائه میشود.
-
آیا این کلینیک تنها برای بیماران دیابتی است؟
خیر، افرادی که کف پای صاف دارند یا دچار کمر درد و پا درد ناشی از بدشکلی
انگشتان هستند نیز میتوانند با مراجعه به کلینیک دیابت یزد از دستگاه اسکن
کف پا و امکانات تشخیصی این مرکز استفاده کنند.
-
برای پیشگیری از زخم پا پزشکان مرکز چه توصیههایی به بیماران دیابتی میکنند؟
افراد دیابتی باید دائم به پای خود دقت و هرگونه زخم کوچکی را به موقع
درمان و ضد عفونی کنند. جورابهای مخصوص بیماران دیابتی را استفاده کنند.
قند خون خود را چک و کنترل و نیز از افزایش قند خون خود پیشگیری کنند.
همچنین زخمهای دیابتی در بیماران میتواند از کوتاه کردن ناخن بهصورت
اشتباه، فرو رفتن خار یا ترک پا بر اثر خشکی ایجاد شود و درماننکردن به
موقع آن، موجب ایجاد یک زخم گسترده، عفونت و در نهایت به قطع عضو منجر
میشود که متاسفانه آمار قطع عضو نیز بالا رفته است و به همین دلیل
دیابتیها باید در این خصوص دقت زیادی به خرج دهند.
هیفاء پردل