سارا گلابگیریان
شهر یزد به عنوان شهر ملی نساجی شناخته شده است و این از توانایی هنرمندان
صنایع دستی رشته‌های مختلف نساجی از جمله دارایی بافی، احرامی بافی، ترمه
بافی و سایر رشته‌های نساجی نشان دارد.
جایگاه شهر یزد در رشته نساجی چنان درخشان است که به تازگی در هجدهمین نشست
شورای جهانی صنایع دستی در استان اصفهان، اولین نشان ملی و معتبر هنرمندان
صنایع دستی با عنوان «دست خلاق» به محمدحسین ملک‌ثابت، هنرمند دارایی باف
یزدی اختصاص یافت. دارایی بافی یا ایکات از جمله هنرهای نساجی است که
قدمتی 800 ساله در یزد دارد.دارایی بافی نوعی پارچه است که از ابریشم و
رنگ‌های طبیعی تولید می‌شد. در این همایش 10 نشان دست خلاق به هنرمندان
صنایع دستی سراسر کشور در رشته‌های مختلف اعطا شد و نشان دست خلاق هنرمند
یزدی در رشته دارایی بافی بود و استاد محمدحسین ملک‌ثابت به عنوان یکی از
پیشکسوتان دارایی بافی یزد موفق شد اولین نشان ملی هنرمند شاخص کشور را کسب
کند. در ادامه ماحصل گفت‌وگو با «محمدرضا دهقان مهرجردی» معاون صنایع دستی
اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان را می‌خوانید.
-
نشان دست خلاق چه نشانی است و مزایای اعطای آن به هنرمندان چگونه است؟
نشان دست خلاق اولین برند و نشان ملی است که به هنرمندان شاخص صنایع دستی
اعطا می‌شود و امسال برای اولین بار در هجدهمین نشست شورای جهانی صنایع
دستی در استان اصفهان به 10هنرمند برتر صنایع‌دستی کشور اعطا شد که یکی از
آنها استاد «محمدحسین ملک‌ثابت» هنرمند دارایی باف یزدی است. قطعا
هنرمندانی که شایسته دریافت این نشان شده‌اند، حائز رتبه و جایگاهی برتر در
کشور هستند و این نشان تنها به بهانه معرفی این اساتید مجرب و سرشناس به
آنها تعلق می‌گیرد و شایسته تکریم است.
-
این نشان به چند نفر از هنرمندان کشورمان اعطا شد؟
در این نشست «حسین علاقه‌مندان» متولد ۱۳۱۰ اصفهان با بیش از ۷۵ سال فعالیت
در رشته قلم‌زنی، «زینت‌السادات امامی» متولد ۱۳۱۳ اصفهان با بیش از ۶۴
سال سابقه فعالیت در رشته دوخت، «امیرهوشنگ جزی‌زاده» متولد ۱۳۱۳ اصفهان در
رشته نگارگری و طراحی سنتی، «صالح قنبری» متولد ۱۳۲۸ در رشته خاتم‌کاری و
«مرتضی جعفری دلیگانی» در رشته پارچه قلم‌کار، 5 هنرمند اصفهانی بودند که
نشان دست خلاق را از آن خود کردند. «حمید دواتی کاظم‌نیا» متولد ۱۳۳۲ تبریز
در رشته فرش، «آذر نکیسایی» متولد ۱۳۳۵فیروزآباد استان فارس در رشته گلیم،
«علی‌اصغر خاکساری» متولد ۱۳۴۳ با بیش از ۳۰ سال فعالیت در رشته سنگ‌های
قیمتی و نیمه قیمتی، «محمدحسن ملک ثابت» از یزد در رشته دارایی‌بافی و
«ناصر خلیلی‌فرد» با ۳۸ سال سابقه در زمینه سفال و سرامیک، 5 هنرمند
غیراصفهانی بودند که در این مراسم مورد تقدیر قرار گرفتند و نشان دست خلاق
به آنها اعطاشد. قطعا هر استان کشور 5-6 نفر هنرمند مطرح و مجرب در
رشته‌های مختلف صنایع دستی دارد و استان یزد نیز به همین منوال بود اما در
نهایت با انتخاب صورت گرفته هنرمند سرشناس و پیشکسوت یزدی توانست نشان ملی
دست خلاق را از آن خود کند و اعطای این نشان به هنرمند دارایی باف یزدی
برای شهری که شهر ملی نساجی شناخته می‌شود، دور از انتظار نبود.
-
تفاوت نشان دست خلاق با سایر نشان‌هایی که به هنرمندان صنایع دستی اعطا شده است، چیست؟
نشان‌هایی که پیش از این در حوزه صنایع دستی به هنرمندان اعطا شده است از
جمله مهر اصالت و نشان کیفیت همگی بر اساس اثر هنرمندان به صاحبان اثر اهدا
می‌شد اما نشان دست خلاق اولین نشانی است که بر اساس مهارت و تجارت هنرمند
صنایع دستی، به شخص هنرمند تعلق می‌گیرد. به عنوان مثال در گذشته هنرمندان
با خلق آثار شاخص و فاخر، موفق به دریافت نشان‌های افتخار صنایع دستی
می‌شدند اما نشان دست خلاق تنها به خاطر تبحر و تجربه و هنر دست هنرمندان
صنایع دستی به آنها اعطا می‌شود و برای اولین بار در کشور به اعطای نشان
دست خلاق به هنرمندان صنایع دستی اقدام شده است.