به گزارش «
تابناک یزد»، یارانه احزاب و بودجه یکی از دغدغههای تشکلهای سیاسی کشور است که هراز چند گاهی درمباحث سیاسی کشور خود نمایی می کند بویژه زمانی که فصل انتخابات فرا می رسد و بحث مشارکت مردم در آن. آنجاست که کاندیداهای انتخابات یکی پس از دیگر به میدان می آیند از ضرورت وجود احزاب قدرتمند در کشور می گویند و بر باید ها و شاید های داشتن احزابی صاحب استخوان و نفوذ تاکید می کنند.
در لابه لای این بحث هاست که موضوع یارانه احزاب برای کمک به ظهورو بروز احزاب قدرتمند طرح می شود وچاشنی مذاکرات و مناظرات روز می شود.حال که بحث انتخابات پنجمین دوره شورای شهر و روستا و دوازدهمین دوره ریاست جمهوری داغ است پرداختن به بحث یارانه احزاب نیز به عنوان یکی از موضوعات سیاسی – انتخاباتی روز کشور قابل توجه است .
یارانه احزاب از دولت هشتم تا کنونآغاز بحث پرداخت یارانهء احزاب به دو سال پایانی دولت هشتم باز می گردد که دولت اصلاحات بیش از دو میلیارد تومان را برای کمک به احزاب اختصاص داد و مجلس هفتم هم در نخستین سال کاریش با اختصاص دادن این رقم به احزاب موافقت کرد اما با روی کار آمدن محمود احمدی نژاد اوضاع تغییر کرد. آنچنان که در دومین سال فعالیت مجلس هفتم نمایندگان با ردیفی خالی در بودجه 85 برای احزاب مواجه شدند واین موضوع همان زمان هم با اعتراض چهره هایی از هر دو جناح سیاسی در مجلس روبرو شد.
آن ایام وزیر کشور وقت، به کمیسیون امنیت ملی رفت و گزارش داد که در متن پیشنهادی وزارت کشور برای بودجه سال 85 بودجه احزاب در نظر گرفته شده بود اما دولت با آن مخالفت کرده است. در نهایت با اینکه پیشنهاد مکتوبی برای اختصاص بودجه 3000هزار میلیارد تومانی برای احزاب از سوی کمیسیون امنیت به کمیسیون تلفیق رفت اما باز هم نتیجه ای از کمیسیون تلفیق بیرون نیامد.
این اتفاق در بودجه سال های بعد هم تکرار شد و علاوه بر محمود احمدی نژاد، دیگر نه کمیسیون تلفیق و نه صحن علنی رغبتی به اختصاص دادن یارانه به احزاب نشان داده نشد تا اینکه بالاخره در بودجه سال 88 با درخواستهای مکرر نمایندگان مجلس درباره اختصاص یارانه به احزاب، به پیشنهاد کمیسیون تلفیق مجلس هشتم و درخواست یکصد تن از نمایندگان، یارانهای سه میلیاردی به احزاب رسید.اما این پایان ماجرا نبود. در لایحه بودجه 89 باز هم ردیفی برای احزاب درنظر گرفته نشد و این بار هم کمیسیون امنیت ملی در مورد این موضوع اظهار نظر نکرد.بی توجهی ها ی دولت های نهم و دهم به یارانه احزاب ادامه داشت .
8 سال بعد حسن روحانی با شعار گشایش فضای سیاسی و قوت گرفتن احزاب روی کار آمد ، او در همین راستا هم خانه احزاب را پس از یک دوره رکود و تعطیلی مجددا راه انداخت و لایجه ای برای تعلق گرفته یارانه به احزاب راهی بهارستان کرد. در نهایت هم درپی تلاش های دولت تدبیر و امید سبب شد تا ماههای پایانی سال 94 قانون نحوه فعالیت احزاب و گروههای سیاسی در جلسه علنی مجلس تصویب و در آبان ماه از سوی مجمع تشخیص موافق با مصلحت نظام، تشخیص داده و متن این قانون برای اجرا از سوی رییس جمهور به وزارت کشور ابلاغ شد. در این لایحه جدید قانون فعالیت احزاب و تشکلهای سیاسی، به طور صریح به یارانه دولتی اشاره شده است. بطوریکه در ماده 16 این قانون حق عضویت اعضاء، کمکها و هدایای نقدی و غیرنقدی اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی،وجوه حاصل از فعالیتهای قانونی انجام شده در چهارچوب موضوع فعالیت، اهداف و اساسنامه و کمکها و یارانههای دولتی همه به عنوان چهار منبع در آمد ذکر شده بود.
برغم این قانون اما جمعی دیگر از نمایندگان به حذف یارانه احزاب از برنامه ششم توسعه رای دادند،حمیدرضا فولادگر، نماینده اصفهان در باره این تناقض رفتاری نمایندگان مجلس گفت در اصلاحیه برنامه ششم توسعه هم در این باره آمده، با توجه به اصلاح ماده ای مربوط به احزاب در برنامه ششم توسعه دولت مختار شده در صورت درآمد کافی به تشکل های سیاسی یارانه پرداخت کند.
به گفته او بر اساس بند الحاقی 12 اصلاحی ماده 120 برنامه ششم توسعه (ماده الحاقی 4) دولت موظف است برنامه ریزی های لازم جهت توسعه سیاسی را به گونه ای طراحی کند که تا پایان اجرای قانون برنامه ششم، احزاب و تشکل های سیاسی مطابق ضوابط قانونی که به تصویب مجلس شورای اسلامی می رسد، مورد حمایت قرار گیرند. در مصوبه قبلی مجلس عبارت «و یارانه آنها مطابق بودجه سنواتی بر اساس آیین نامه ای تخصیص می یابد که به پیشنهاد وزارت کشور به تصویب هیئت وزیران می رسد.» وجود داشت که به منظور تامین نظر شورای نگهبان حذف شد.
موافقان چه میگویند؟عزت الله یوسفیان ملا نماینده آمل و از پیگیری کنندگان پرداخت یرانه احزاب در مجلس معتقد است: یارانه باید به احزابی که با مشکلات مالی مواجه هستند پرداخته شود نه اینکه به تمامی احزاب، چرا که با این کار احزاب وابسته به دولت می شوند. وی با بیان اینکه طبق قانون مورد مصوب نمایندگان، دولت در این پرداخت یارانه کاملا مختار است و در صورت داشتن بودجه کافی و در صورت نیاز به احزاب و تشکل ها بودجه کمکی خواهد داد، گفت: بدون شک تنها ابزاری که می تواند خانه احزاب را در شرایط کنونی تقویت کند همین یارانه احزاب می باشد،چرا که انجام امور صنفی مربوط به احزاب نیز بر عهده خانه احزاب است.
عضو کمیسیون برنامه ، بودجه و محاسبات مجلس با تاکید بر اینکه دولت باید یک سازوکار قوی و برنامه ریزی شده ای در خصوص پرداخت یارانه به احزاب فعال و سراسری داشته باشد،افزود: باید مشخص شود که کدام احزاب ملی، سراسری و حتی فعال هستند تا بتوان به آنها کمک مالی صورت بگیرد.وی ادامه داد: تشخیص این مسئله که یارانه باید به کدام حزب پرداخت شود کمی برای دولت مشکل است و این مسئله تا حدودی برای دولت سخت می شود.
مخالفان چه می گویند؟محسن کوهکن، عضو جبهه پیروان خط امام و رهبری از مخالفان سرسخت اختصاص یارانه به احزاب است. او با بیان اینکه احزابی که برای فعالیت خود به دنبال گرفتن پول از خزانه دولت هستند معمولا احزاب فولکس واگنی هستند، می گوید: بنده با یارانه احزاب از ابتدا مخالف بودم چراکه معتقدم اگر حزبی ایجاد میشود باید هزینههایش را خودش پرداخت کند و از بودجه بیت المال نباید به احزاب پولی پرداخت شود. حزب یا باید مردمی باشد یا دولتی، اگر میخواهیم حزب دولتی ایجاد کنیم باید به تجربه شکست خوردهمان در احزاب دولتی همانند کارگزاران و مشارکت نگاه کنیم. این تجربه به خوبی نشان می دهد که حزب دولتی موفق نیست و احزاب باید مردمی باشند.
پیشنهاد ویژه بادامچیاندرمیان موافقت ها و مخالفت هایی که از سوی صاحبنظران مطرح شده است اسدالله بادامچیان، نایب رئیس شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی پیشنهاد دیگری ارایه می کند و میگوید که بهتر است یارانه احزاب را در اختیار ولی امر قرار دهند به عقیده او با این اقدام فرایند پرداخت یارانه امری مستمر و قانونی می شود که با تغییر دولت ها هم متوقف نخواهد شد. بادامچیان با اشاره به اینکه هر دولتی که روی کار می آید سلیقه و جهت گیری سیاسی خودش را دارد، تاکید می کند که اگر یارانه را دولت ها پرداخت کنند، احزاب و جریان های سیاسی نباید انتظار داشته باشند که مثلا دولت اصلاحات روی کار آمد، یا دولت اعتدالگرایان یا جریان اصولگرا قدرت سیاسی کشور را در دست گرفت، از جریان غیر همسوی خود حمایت کنند. به عقیده او اینکه استراتژی و تفکر دولت ها بر مبنای ذهنیت و گرایش حزبی شان، بر روی شیوه پرداخت یارانه به احزاب و میزان حمایت از گروه های همسو و همفکر خود تاثیر می گذارد، اما در این خصوص این موضوع ها روی دیدگاه ولی امر تاثیرگذار نیست.
به گزارش «تابناک»، موافقت ها و مخالفت ها برای تعلق یارانه به احزاب همچنان ادامه دارد و در آستانه انتخابات جانی دوباره می گیرد. در این میان اما این نکته مطرح می شود که برغم این تکاپو صاحبان احزاب برای نقش آفرینی بیشتر در عرصه سیاسی کشورطی سالهای پیشین فعالیت حزبی نسبت به گذشته مشکلتر شده و حتی در برخی از موارد نص صریح قانون اساسی در آن رعایت نمیشود. با این اوصاف و با توجه به شعارهای معطل مانده روسای جمهوری قبلی و فعلی درباره جان بخشیدن دوباره به احزاب باید دید که آیا درنهایت حسن روحانی موفق خواهد شد در این زمینه تحرکی ایجاد کند و طلسمی که احزاب به آن دچار شده اند را بشکند ؟