به گزارش تابناک یزدمعماري يزد كه سال‌ها با خشت و آجر عجين شده بود، در سال‌هاي اخير علاوه بر تغيير در سبك ساخت و ساز داخل بناها، متاثر از نماهايي ناموزن و نامرتبط با اين شهر تاريخي شده است.
نكته قابل تامل در اين حوزه تخلفات مكرر دستگاه‌هاي دولتي در امر ساخت و ساز به ويژه در بحث نماسازي است كه به موضوعي كاملاً مشهود در شهر يزد تبديل شده و هر روز نيز شاهد گسترش اين اپيدمي نه تنها از سوي بخش غيردولتي بلكه در ساخت و سازهاي دولتي هستيم.
يكي از اين نماهاي غيرمتعارف با كهن شهر يزد، نماهاي كامپوزيتي است كه مورد استقبال طراحان ساختمان‌هاي اداري و تجاري يزد واقع شده و اين در حالي است كه شورای عالی شهرسازی و معماری در مصوبه مربوط به ضوابط لازم برای بازیابی هویت شهرسازی و معماری ایرانی اسلامی اعلام کرده که استفاده از نماهای کاذب و پوسته‌های جدا از معماری بناها كه همان كامپوزيت‌ها هستند، در شهرهای تاریخی ممنوع است.
ريیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان یزد هم نمای کامپوزیت را با معماري اين ديار فاقد هرگونه سنخیتی مي‌داند و آن را نمايي ناسازگار با معماري سنتي و نيز شرايط آب و هوايي يزد برميشمارد.
"علی‌رضا فرشید" در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) – منطقه يزد، با تاكيد بر اين كه استفاده از سطوح صيقلي تنها در 30 درصد از كل نماي ساختمان مجاز است، تصريح مي‌كند: معمولاً نمای هر ساختمان مطابق با اقلیم و شرایط جوی هر منطقه تعریف می‌شود به نحوي كه ممکن است برخي از نماها با يك استان سازگاري داشته باشد ولی همان نما سازگار با استان ديگري نباشد.
وي در همين رابطه اضافه مي‌كند: میراث کهن باقي‌مانده در استان يزد به ويژه در بافت تاريخي از نمايي متشكل از کاهگل و چینه و امثال آن است چرا كه اين نوع از نما علاوه بر برخورداري از دمای آسایش خیلی خوب، عایق حرارتی بسيار مناسبي نيز محسوب مي‌شود و شكل ظاهري اين نما نيز بسيار زيبا و براي افراد عبوري جلوه و گیرایی خاصي را ايجاد مي‌كند.
فرشيد به نمادها و عناصر معماري بافت تاريخي يزد نيز اشاره كرده و مي گويد: حتي امروزه در برخي از ساخت و سازهاي جديد شاهد استفاده از اين نمادهاي معماري كهن از جمله بادگیر که خود نمادی از ساختمان است، هستيم.
وی با ابراز خرسندی از ايجاد تكنولوژي جديد کاهگل‌های قابل شست‌وشو و ضد رطوبت، ابراز امیدواری مي‌كند كه با استفاده از این نوع کاهگل در بافت تاريخي شهر مشكل تخريب پوشش‌هاي کاهگلي ساختمان‌ها كه معولاً در باد و باران شست‌وشو می‌شوند نيز مرتفع شود و به نوعي شاهد همگرایی بین تکنولوژی و بافت قدیم باشيم.
اين مسئول با تاكيد بر تعريف الگویی به عنوان الگوی نمایی در استان، خاطرنشان مي‌كند: البته نظام مهندسی ساختمان استان گام‌هايي را نيز در اين حوزه برداشته و با همكاري گروه عمران و گروه معماری و شهرسازی، یک‌سری فاکتورها را به عنوان الگوی معماری اسلامی ایرانی در استان یزد تعریف كرده است.
وی با بيان اين كه اجرای این الگوي معماري برعهده مالکان و اجراکنندگان است، مي‌گويد: از طرفي مراجع صدور پروانه، مراجع شهری و کسانی که باید در مسائل شهری دقت نظر داشته باشند هم نباید اجازه دهند تا هر نمایی مغاير با سبك معماري يزد در شهر اجرا شود.
رييس نظام مهندسي ساختمان استان با اشاره به اجراي متعدد نماهای کامپوزیتي در شهر به ويژه در طرح‌هاي عمراني دولتي مانند مخابرات، بيمارستان شهيد رهنمون، ساختمان جديد ثبت اسناد و غيره، يكي از مهمترين موضوعات در مورد اين نما را عايق نبودن آن با توجه به گرماي شديد و سرماي سوزان استان يزد ذكر مي‌كند.
وي با بيان اين كه نماي كامپوزيتي هيچ سنخیتی با مجموعه معماري استان كويري يزد ندارد، اظهار مي‌كند: نماي كامپوزيتي به اعتقاد بسياري از همکاران يك نمای منسوخی است كه نباید در استان اجرا شود و بايد از طريق دستگاه‌های متولی امر جلوي اجراي اين نماها گرفته شود و به جاي آن، مردم به اجراي نماهاي سنتی و بومی ترغيب شوند.
فرشید مي‌گويد: متاسفانه اجراي نماهاي ناموزن و نامتعارف با معماري شهر، منظر و سيماي شهر را روز به روز دچار آسيب بيشتر مي‌كند و در حال حاضر نمي‌توان آن یک‌دستگی و یکپارچگی گذشته را در شهر مشاهده كرد.
وي تاكيد مي‌كند: اعتقاد ما بر اين نيست كه همه بايد در یک سطح ساختمان بسازند يا همگي از يك نوع مصالح ساختماني استفاده کنند ولی متأسفانه سنخیت و یکپارچگی و نظمی در نما ساختمان‌هاي استان ديده نمي‌شود.
وی ابراز اميدواري مي‌كند كه الگوهايي در اين باره با تعامل مسئولان شهرداری، شوراي شهر و نظام مهندسی براي شهر تعريف و از طريق رسانه‌های عمومی و جراید اهميت اجراي آن به مردم اطلاعرساني و آموزش داده شود چرا كه قطعاً بسیاری از مردم با فنون حوزه ساخت و ساز آشنایی ندارند.
ريیس نظام مهندسی استان در مورد تخلفات طرح‌هاي عمراني دولتي يادآور مي‌شود: ساختمان‌های دولتی طبق قانون می‌توانند پروانه نداشته باشند و از این قضیه مستثنی هستند چرا كه دستگاه‌های نظارتی آنها مستقل از سازمان نظام مهندسی فعاليت مي‌كنند.
وی ادامه مي‌دهد: البته مقرر است كه در آینده نزدیک مقوله نظارت بر ساختمان‌سازي‌هاي دولتي نيز از سوي وزارت متبوع برعهده سازمان نظام مهندسی ساختمان گذاشته شود.
وي در همين رابطه همچنين اذعان مي‌كند: همکاران حوزه معماری نظام مهندسی استان شدیداً با اجراي این نوع نماها، مخالف بودند و نامه‌نگاري‌هايي نيز براي جلوگيري از اجرا و تغيير اين نماها داشته‌اند.
فرشید معتقد است كه بايد علت اپيدمي شدن اين نوع نما در شهر علي رغم تمامي مشكلات آنها، از سوي دستگاه‌هاي مربوطه كارشناسي و بررسي شود؛ ضمن اين كه در حوزه مسائل مربوط به شهر به ويژه موضوع شهرسازي تقابل و تفاهم فکری بین همه اعضا و همه دستگاه‌های مجری ساخت وساز نيز ضرورتي دوچندان دارد.